Ազատ ոճի հայ ըմբիշ Վազգեն Թևանյանը կարիերայի ընթացքում երկրորդ անգամ կմեկնի քառամյաի գլխավոր մրցաշարին: Փարիզում 24-ամյա մարզիկը Հայաստանը կներկայացնի մինչև 65 կգ քաշային կարգում ։ Վազգենը համարվում է այդ քաշի ֆավորիտներից մեկը ։
Վազգեն Թևանյանը աշխարհի անհատական գավաթի հաղթող է (2020), աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր և ազատ ոճի ըմբշամարտի Եվրոպայի չեմպիոն:
Վազգեն Թևանյանի ելույթի օրերը Փարիզում:
Օգոստոսի 11-սփոփիչ գոտեմարտեր, բրոնզե գոտեմարտեր և եզրափակիչ
Ներկայացնում ենք, թե ինչ ճանապարհ է անցել Վազգեն Թևանյանը 2024 թվականի Օլիմպիական խաղերին մասնակցելու համար:
Վազգենը ծնվել է 1999 թվականի հոկտեմբերի 27-ին Արարատի մարզի Փոքր Վեդի գյուղում: Քանի որ ծննդյան օրը համընկավ Հայաստանի խորհրդարանում տեղի ունեցած ահաբեկչության օրվա հետ, իսկ նրա հորեղբայրը Վազգեն Սարգսյանի մարտական ընկերն էր, ապա Վազգենի Հայրն իր եղբոր հետ որոշել են իրենց ընտանիքի նորածին որդուն անվանակոչել Վազգեն Սարգսյանի անունով ՝ ի հիշատակ նրա ։ Ազատ ոճի ըմբշամարտով սկսել է զբաղվել 2009 թվականից Արտաշատում ՝ մարզիչ Ռաֆիկ Գոլեցյանի գլխավորությամբ:
Վազգենը Հայաստանի մեծահասակների հավաքականին միացել է 2019 թվականին: 2020 թվականի վերջին նա դարձավ աշխարհի անհատական գավաթի հաղթող, նկատելի տպավորություն թողեց ՝ ջախջախիչ հաղթանակ տանելով Հունգարիայում հանդես եկող ռուս ըմբիշ Իսմայիլ Մուսուկաևի նկատմամբ ՝ 9:1 հաշվով:
Individual Word Cup 2020
1. Վազգեն Թևանյան (Հայաստան)
2. Իսմայիլ Մուսուկաև (Հունգարիա)
3. Հաջի Ալիև (Ադրբեջան)
3. Գոռ Հովհաննիսյան (Ուկրաինա)
Մրցաշարից անմիջապես հետո ՝ 2021 թվականի մարտին, Հունգարիայում մեկնարկեցին 2021 թվականի Օլիմպիական խաղերի եվրոպական որակավորման մրցաշարերը, որտեղ Վազգենը ցուցադրեց իր ակնառու ունակությունները: Նա ոչ միայն հասել է եզրափակիչ և ստացել արտոնագիր, այլև եզրափակչում 9:0 հաշվով ջախջախել է ադրբեջանցի ըմբիշ Հաջի Ալիևին: Այս հաղթանակից հետո Վազգենի մասին սկսեցին խոսել մեծ ուշադրությամբ ու հարգանքով ։
European Olympic Qualif 2021
1. Վազգեն Թևանյան (Հայաստան)
2. Հաջի Ալիև (Ադրբեջան)
3. Վլադիմիր Խինջիկաշվիլի (Վրաստան)
3. Սելահաթթին Քիլիցսալայան (Թուրքիա)
Տոկիոյի Օլիմպիական խաղերում Վազգենը մրցաշարի առաջին իսկ փուլում բռնել է ռուս ըմբիշ Հաջիմուրադ Ռաշիդովին, ում պարտվել է 6:0 հաշվով և Այդ ժամանակ Վազգենի ելույթները Տոկիոյում ավարտվել են:
Օլիմպիական խաղերից հետո Այս շրջանը կարևոր փուլ դարձավ Վազգենի կարիերայում, ով արժեքավոր փորձ ձեռք բերեց և ավելի ուժեղացավ ՝ Նախապատրաստվելով 2021 թվականի հոկտեմբերին Օսլոյում մեկնարկած Աշխարհի առաջնությանը:
Օսլոյում ընթացող աշխարհի առաջնությունում Վազգենը սկսեց որակավորման փուլից ՝ հաղթանակներ տանելով բրիտանացու և ամերիկացու նկատմամբ: Քառորդ եզրափակչում նրան սպասում էր մոնղոլ Թումուր Օչիր Տուլգան, Ու թեև Վազգենը պարտվեց 2:1 հաշվով, մրցավարությունը կասկածներ առաջացրեց: Թումուր Օչիր Տուլգան անազնիվ հնարքներ է կիրառել ՝ բռնելով տրիկոյից և թույլ չտալով Վազգենին ազատ գործել։ Այսպիսով, Վազգենը մրցաշարն ավարտեց 9-րդ տեղում:
Օսլոյից հետո հաջորդ կարևոր իրադարձությունը մինչև 23 տարեկան ըմբիշների աշխարհի առաջնությունն էր: Այս մրցաշարը շրջադարձային էր Վազգենի համար, ով Օլիմպիական խաղերից հետո այդ մրցաշարում որոշեց հանդես գալ մինչև 70 կգ քաշային կարգում ։ Նա հաջողությամբ անցավ որակավորման փուլը ՝ հաղթելով Գերմանիայի և Ուզբեկստանի ներկայացուցչին։ Քառորդ եզրափակչում Վազգենը հանդիպեց թուրք ըմբիշ Ցունեյթ Բուդակին, որտեղ ցուցադրեց իր իրական բնավորությունը ՝ հաղթելով 5:4 հաշվով: Սակայն այդ գոտեմարտում ստացած ծնկի վնասվածքը լուրջ փորձություն էր Վազգենի համար ։ Կիսաեզրափակչում նա նույնպես համառություն ցուցաբերեց ՝ 5:4 հաշվով հաղթելով մոլդովացի մրցակցին, սակայն եզրափակչում վնասվածքը մեծ ազդեցություն ունեցավ նրա կատարման վրա, և նա պարտվեց 10:2 հաշվով:
U-23 World Championship 2021
1. Էռնազար Ակմատիալիև (Ղրղզստան)
2. Վազգեն Թևանյան (Հայաստան)
3. Ալիակբար Ֆազլիհալիլի (Իրան)
3. Նիկոլայ Գրահմեզ (Մոլդովա)
Այս մրցաշարից հետո Վազգենը վիրահատվել է և անցել ոտքի վերականգնմանը ։ Գրեթե մեկ տարի նա հանդես չի եկել մրցաշարերում, սակայն 2022 թվականի սեպտեմբերին վերադարձել է մեծահասակների աշխարհի առաջնությանը ՝ ցուցադրելով հաղթելու անկոտրում կամք և ըմբշամարտի աշխարհի գագաթ վերադառնալու ցանկություն։
2022 թվականի աշխարհի առաջնությունում Վազգենը, մրցումային պահին լիովին չապաքինվելով, չկարողացավ հասնել ցանկալի արդյունքների ՝ առաջին գոտեմարտում պարտվելով ամերիկացի մրցակցին։ Սակայն նույն թվականի հոկտեմբերին Իսպանիայում կայացավ մինչև 23 տարեկան ըմբիշների աշխարհի առաջնությունը, որտեղ Վազգենն արդեն լիովին պատրաստ էր մրցումներին:
Այս մրցաշարում Վազգենը հանդես էր գալիս ծնկահոդի ցավով, բայց այս անգամ ոչ մի վնասվածք չխանգարեց նրան դրսևորել իր լավագույն որակները: Նա սկսեց 1/16 եզրափակչում 10:0 հաշվով հաղթելով կանադացի Դանիել Կոլեսին: 1/8 եզրափակիչի հաջորդ փուլում նա 10:0 հաշվով հաղթել է բրիտանացի Ռոս Կոլեննիին: Քառորդ եզրափակչում Վազգենը ցուցադրեց իրական բնավորություն ՝ 4:3 հաշվով հաղթելով ճապոնացի Ռյոմա Անակային, իսկ կիսաեզրափակչում վստահ հաղթեց ղազախստանցի Ադլան Ասկարովին 7:6 հաշվով: Եզրափակչում նրա մրցակիցը թուրք Համզա Ալական էր, ում հետ Վազգենը հաջող հաղթահարեց 8:4 հաշվով ՝ նվաճելով մինչև 23 տարեկան ըմբիշների աշխարհի չեմպիոնի տիտղոսը:
U-23 World Championship 2022
1. Վազգեն Թևանյան (Հայաստան)
2. Համզա Ալակա (Թուրքիա)
3. Էրիկ Առուշանյան (Ուկրաինա)
3. Ռյոմա Անրակու (Ճապոնիա)
Այս մրցաշարը Նրա մարզական տոկունության և պրոֆեսիոնալիզմի կարևոր հաստատումն էր ՝ ընդգծելով վերադառնալու Նրա կարողությունը ՝ չնայած վնասվածքներին և անհաջող ելույթներին:
Վազգենի վերադարձից հետո հաջորդ նշանակալի մրցաշարը Եվրոպայի 2023 թվականի հաղթական առաջնությունն էր, որտեղ նա տպավորիչ կերպով ցուցադրեց իր լավագույն որակները և նվաճեց Եվրոպայի չեմպիոնի կոչումը:
1/8 եզրափակչում Վազգենը հանդիպեց Իսրայելի ներկայացուցիչ Ջոշուա Ֆինեսիլվերի հետ, որին հաղթեց 10:0 հաշվով: Հաջորդ փուլում ՝ 1/4 եզրափակչում, նա 4:1 հաշվով հաղթել է ադրբեջանցի ըմբիշ Ալի Ռահիմզադեին: Կիսաեզրափակչում Վազգենը 12:4 հաշվով հաղթեց ուկրաինացի մարզիկ Էրիկ Առուշանյանին: Եզրափակչում նա վստահ հաղթանակ տարավ բուլղարացի Միկայ Նաիմի նկատմամբ ՝ 12:1 հաշվով հաղթանակ տանելով և դառնալով Եվրոպայի չեմպիոն:
European Championship 2023
1. Վազգեն Թևանյան (Հայաստան)
2. Միկայ Նաիմ (Բուլղարիա)
3. Էդեմի Բոլկվաձե (Վրաստան)
3. Էրիկ Առուշանյան (Ուկրաինա)
Խորվաթիայում կայացած Եվրոպայի առաջնության հաջող մեկնարկից հետո Վազգենը, որպես Եվրոպայի գործող չեմպիոն, պետք է գոնե բրոնզե մեդալ նվաճեր, որպեսզի ավտոմատ կերպով Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր ձեռք բերեր, և նա այդ խնդիրը գերազանց կատարեց:
1/16 եզրափակչում Վազգենը 9:0 հաշվով վստահ հաղթանակ տարավ Բելառուսի ներկայացուցիչ Նյուրգուն Սկրյաբինի նկատմամբ: Հաջորդ փուլում ՝ 1/8 եզրափակչում, նա համառ գոտեմարտում 8:6 հաշվով հաղթել է Տաջիկստանցի ըմբիշ Աբդուլմաջիդ Կուդիևին: Քառորդ եզրափակչում Վազգենը 12:2 հաշվով ջախջախեց իր հին մրցակցին ՝ Հաջի Ալիևին: Սակայն կիսաեզրափակիչը շրջադարձային պահ էր։ Վազգենը մոտ էր եզրափակչին և աշխարհի առաջնությունում հնարավոր հաղթանակին, Բայց նրան ինչ-որ աննշան բան չբավականացրեց: Վերջին վայրկյաններին նա 10:9 հաշվով պարտվել է Պուերտո Ռիկոյի ըմբիշ Սեբաստիան Ռիվերին:
Բրոնզե մեդալի համար գոտեմարտում Վազգենը ցույց տվեց իր ուժն ու փորձը ՝ 5:1 հաշվով հաղթելով մոլդովացի մրցակից Մաքսիմ Սաքուլթանին և արդյունքում դարձավ աշխարհի բրոնզե չեմպիոն: Այս հաղթանակը ապահովեց նրա մասնակցությունը Փարիզի Օլիմպիական խաղերին։
World Championship 2023
1. Իսմայիլ Մուսուկաև (Հունգարիա)
2. Սեբաստիան Ռիվերա (Պուեերտո Ռիկո)
3. Շամիլ Մամեդով (Ռուսաստան)
3. Վազգեն Թևանյան (Հայաստան)
2024 թվականին Վազգենը մասնակցեց Եվրոպայի առաջնությանը, որտեղ որպես մրցաշարի գործող հաղթող նրան անհրաժեշտ էր պաշտպանել իր տիտղոսը, սակայն այս անգամ ամեն ինչ չէ, որ դասավորվեց ըստ պլանի:
1/8 եզրափակչում նա հաղթել է Լեհաստանի ներկայացուցչին: Սակայն հաջորդ փուլում նա շատ լարված գոտեմարտում 5:4 հաշվով պարտություն կրեց ռուս մարզիկ Հաջիմուրադ Ռաշիդովից: Բրոնզե մեդալի համար գոտեմարտում Վազգենը չկարողացավ դիմակայել Գերմանիայի ներկայացուցչին և պարտություն կրեց 3:2 հաշվով:
Այս մրցաշարը Վազգենի համար կարևոր դաս ու մարտահրավեր էր, որը կօգնի նրան էլ ավելի պատրաստվել ապագա մրցումներին և ապացուցել իր մարզական նվաճումները:
Այս մրցաշարը Վազգենի համար Օլիմպիական խաղերից առաջ վերջին նշանակալի իրադարձությունն էր: Մինչև հունիս ընկած ամբողջ ժամանակահատվածում նա հոգեպես և ֆիզիկապես ակտիվորեն պատրաստվում էր այս կարևոր իրադարձությանը, ուսումնասիրում էր իր մրցակիցներին, վերլուծում նրանց ոճն ու ռազմավարությունը, որպեսզի պատրաստ լինի Օլիմպիադայից առաջ վերջին մրցաշարին:
Հունգարիայում տեղի է ունեցել միջազգային մրցաշար, որտեղ հավաքվել են բազմաթիվ ուժեղ ըմբիշներ: Այս մրցաշարում Վազգենը որոշել է մինչև 70 կգ քաշային կարգում հանդես գալ իր թիմակից Արման Անդրեասյանի հետ: Երկու մարզիկներն էլ հաջողությամբ հասել են եզրափակիչ, սակայն Վազգենը որոշում է կայացրել ինքնակամ դուրս չգալ ընկերոջ դեմ մենամարտի ՝ հաղթանակը տալով իր ընկերոջը:
Այս արարքը ընդգծեց Վազգենի բարոյական բարձր սկզբունքներն ու մարզական ոգին, նրա նվիրվածությունը թիմին և հարգանքը թիմակիցների նկատմամբ: Սա նաև բարոյապես նախապատրաստել է նրան գալիք Օլիմպիական խաղերին, որտեղ նա հույս ունի ցուցադրել իր լավագույն արդյունքը և արժանիորեն ներկայացնել Հայաստանը միջազգային ասպարեզում:
Այսպիսով, 2021 թվականից սկսած Վազգեն Թևանյանը մեդալով էր վերադառնում գրեթե բոլոր խոշոր մրցաշարերից:
2024 թվականի Օլիմպիական խաղերում Ամոյանի գլխավոր մրցակիցները կլինեն Իսմայիլ Մուսուկաևը (Հունգարիա), Հաջի Ալիևը (Ադրբեջան), Թումուր Օչիր Տուլգան (Մոնղոլիա), Իսլամ Դուդաևը (Ալբանիա), Մաքսիմ Սակուլտանը (Մոլդովա) և Սեբաստիան Ռիվերան (Պուերտո Ռիկո):
Հաշվի առնելով Օլիմպիադայից առաջ նախորդ բոլոր արդյունքները ՝ վստահաբար կարելի է ասել, որ Վազգենը հաստատ կպայքարի մեդալների համար: Վիճակահանության ժամանակ նա մրցելու է 1-ին համարի ներքո և 1/4 եզրափակչի փուլում հայտնվելու է իր գլխավոր մրցակիցներին, որտեղ նրա մրցակիցներից կարող է լինել Թումուր Օչիր Տուլգան (Մոնղոլիա):
